Varantlarda Piyasa Yapıcılığı ve Önemi
Varant ihraççıları kendi ürünlerinde mevzuat gereği, ürünlerinde derinlik sağlamak için bir piyasa yapıcı belirler. Piyasa yapıcı, Borsa İstanbul işlem saatlerinde sürekli olarak güncellenen alış - satış kotasyonları verir ve yatırımcılar bu kotasyonlar yardımıyla alım – satım işlemlerini gerçekleştirirler. Ek olarak piyasa yapıcılar her geçen işlemde taraf olmazken yatırımcılar kendi aralarında da işlem yapabilir.
Ak Yatırım, piyasa yapıcı alış ve satış fiyatları arasındaki farkı (makası) piyasa koşullarına göre mümkün olan en dar şekilde tutmaya çalışmaktadır. Fakat bazı özel durumlarda piyasa yapıcı kotasyonlarını Borsa istanbul’a gönderemeyebilir. Bu özel durumlardan bazıları aşağıda belirtilmiştir:
- Piyasa Yapıcı, dayanak varlıklardaki olağandışı oynaklık, ilgili varantta Sermaye Piyasası Kurulu’ndan alınan varant ihraç izninin sınırına gelinmesi gibi nedenlerden dolayı satış tarafında kotasyon girmeyebilir.
- Varantın vadesi gelmeden tüm değerini kaybetmesi halinde piyasa yapıcı alış kotasyonu girmeyebilir.
- Dayanak varlıkta fiyat oluşmuyorsa (devre kesici, tavan veya taban gibi kurallar uygulamada ise) veya sistemsel bir teknik problem yaşanılıyor ise piyasa yapıcı hem alış hem de satış kotasyonlarını girmeyebilir.
Böylesi durumlarda varant tahtalarında en iyi alış ve satış fiyatı yatırımcı arz talebine sonucu oluşurken, varant fiyatları dayanak varlık hareketleri ile paralellik göstermeyebilir ve suni olarak oldukça yükselebilir veya düşebilir.
Diğer taraftan Ak Yatırım, piyasa yapıcı kotasyonlarında en dar makası ve en yüksek likiditeyi yatırımcılara sağlamayı amaçlar. Ancak, dayanak varlıklarda oluşacak olağandışı oynaklıklar veya likidite problemleri nedeniyle alım-satım makasında genişleme görülebilir. Makas açılırken genellikle piyasa yapıcı alış fiyatı sabit kalırken, piyasa yapıcı satış fiyatı yükselir. Böylece elinde varant olan yatırımcıların, makas açılmalarından olumsuz etkilenmelerinin önüne geçilmiş olunur.